Patelnia żeliwne do smażenia lub grillowania potraw to znakomite rozwiązanie na długie lata użytkowania w kuchni. Ciężkie, solidne naczynia wyróżniają się znakomitą dystrybucją ciepła oraz niezwykłą trwałością. Żeliwne patelnie odporne są na uszkodzenia mechaniczne i zarysowania, a do tego bardzo wygodnie się je czyści. Dobra patelnia żeliwna to gwarancja zachowania naturalnego smaku i aromatu przyrządzanych potraw. W naszej ofercie znajdują się wysokiej jakości patelnie z żeliwa rożnego typu. Okrągłe, kwadratowe i prostokątne, a także głębokie i płytkie. Idealne do przyrządzania każdego rodzaju potraw oraz specjalnie przeznaczone na smażenie naleśników, jajek sadzonych, placuszków i dań grillowanych. Znajdzie się patelnia z żeliwa w wersjach mini, o średnicy 12-16 cm, a także większe naczynia, takie jak patelnie żeliwne 28 cm do przyrządzania wieloskładnikowych dań!
Odpowiednio konserwowana patelnia żeliwna będzie naczyniem na długie, długie lata. O takich zaletach żeliwa wiedzą na pewno nasze babcie, w których kuchniach spotkać można było te praktyczne artykuły. Nawet po długim i częstym użytkowaniu patelnia nie traci na swojej wartości. Smażenie na takim naczyniu staje się wręcz sztuką i źródłem przyjemności z gotowania. Patelnia żeliwna uniwersalna pozwala na wydobycie z dań ich niezwykłego aromatu i smaku, podczas smażenia, a także duszenia na wolnym ogniu. Dlaczego warto zdecydować się na żeliwne patelnie i spośród jakich produktów możemy wybierać? Przeczytaj nasz poradnik i odkryj sekrety długowiecznego żeliwa.
Jaka jest największa zaleta patelni żeliwnej? A no taka, że wykonana jest z żeliwa o niezwykłych właściwościach! Żeliwo to stop żelaza z węglem, a także z innymi składnikami, takimi jak mangan, krzem czy czy fosfor. Materiał ten jest wyjątkowo trwały, odporny na uszkodzenia mechaniczne, zarysowania, odkształcenia i wybrzuszenia. Jest także wolny od szkodliwych substancji i bezpieczny dla naszego zdrowia. Zawartość węgla zwiększa odporność na rdzę, ale nie należy zapominać o prawidłowej pielęgnacji patelni – wycieraniu jej do sucha po umyciu i wcieraniu odrobiny oleju jadalnego w celu konserwacji. Odpowiednio konserwowana patelnia żeliwna z pewnością posłuży nam na długo. Z żeliwa wytwarza się także garnki, brytfanny, mniejsze naczynia do zapiekania czy kociołki na ognisko. Materiał dobrze znosi wysokie temperatury, ale nie jest odporny na skoki temperatur, dlatego pamiętajmy, by rozgrzanej patelni nie chłodzić zimną wodą! Musimy odczekać aż ostygnie.
Patelnie żeliwne równomiernie się nagrzewają, dobrze rozprowadzają ciepło i na długo je kumulują. Takie właściwości zdecydowanie usprawniają gotowanie. Dzięki temu przygotowane na patelni danie dłużej pozostaje gorące i apetyczne. Żeliwna patelnia szczególnie dobrze nadaje się do duszenia potraw na wolnym ogniu, dlatego też bardzo często dostępne są dość głębokie naczynia, takie z wysokimi ściankami. Wprost idealne do przygotowywania gulaszy, potrawek, dań w sosie własnym. Patelnie żeliwne są także dość ciężkie, dlatego te o większych średnicach często wyposaża się w dwa uchwyty, by ułatwić ich przenoszenie. Ich ciężar sprawia jednak, że są to naczynia wyjątkowo stabilne. Ustawione na kuchence z pewnością nie będą się chybotać.
Zwykła patelnia z żeliwa czy emaliowana?
Dobra patelnia żeliwna to zarówno patelnia wykonana z odlewu żeliwa, pozbawiona powłoki, jak i naczynie pokryte powłoką emaliowaną. Oba rodzaje są niezwykle uniwersalne, bo przeznaczone do przyrządzania różnego rodzaju potraw. Występują w różnych kształtach. Znajdziemy żeliwne patelnie okrągłe, owalne, kwadratowe i prostokątne. Wyposażone w jeden długi uchwyt lub dwa krótsze. Z gładką i żeberkową powierzchnią, a także taką z wgłębieniami.
Patelnia z odlewu żeliwa – to klasyczna patelnia żeliwna, dość ciężka i wyróżniająca się grubym dnem. Wykonana z surowego żeliwa ma nieco staromodny wygląd, który doskonale dopasuje się do kuchni urządzonych w tradycyjnym stylu. Taka żeliwna patelnia jest niezwykle odporna na uszkodzenia mechaniczne, dlatego do smażenia potraw możemy używać nawet metalowych przyborów kuchennych. Nie ma tu powłoki, którą moglibyśmy zarysować. Wymaga jednak użycia większych ilości tłuszczu do smażenia. Tego typu patelnia z żeliwa będzie nagrzewała się szybciej niż ta z powłoką.
Patelnia żeliwna emaliowana – może być to patelnia pokryta emalią jedynie od zewnątrz lub patelnia z powłoką emaliowaną wewnętrzną i zewnętrzną. Zewnętrzna emalia przyjmuje zazwyczaj soczyste, piękne kolory, które dodadzą każdej kuchni ciekawego akcentu. Z kolei czarna powłoka wewnętrzna zwiększa odporność żeliwa na rdzewienie, a dodatkowo chroni składniki przed przywieraniem i przypalaniem. Możemy użyć zatem mniejszych ilości tłuszczu do smażenia. Trzeba będzie jednak używać delikatniejszych przyborów do smażenia, silikonowych, nylonowych czy drewnianych. Patelnie żeliwne emaliowane cechują się nieco nowocześniejszych wyglądem od tych wykonanych z surowego żeliwa, są też łatwiejsze w pielęgnacji, z uwagi na to, że pokrywa je gładka powłoka o pewnych właściwościach non-stick. Wiele modeli patelni żeliwnych emaliowanych znajduje się w ofercie marki Chasseur, specjalizującej się w produkcji żeliwnych naczyń kuchennych. Znajdziemy je również w ofercie Kuchenprofi.
W szerokiej ofercie produktowej znajdują się żeliwne patelnie o uniwersalnym zastosowaniu, takie, na których usmażymy niemalże wszystkie składniki, ale dostępne są także patelnie z żeliwa przeznaczone do konkretnych zadań. Na takiej patelni będziemy mogli nie tylko smażyć, ale również dusić potrawy, grillować i zapiekać je w piekarniku. Wszystko zależy od głębokości patelni i struktury jej powierzchni. Patelnia żeliwna może mieć bowiem powierzchnię całkowicie gładką, ale również taką z rowkami, przeznaczoną do grillowania, czy taką z dołkami, w których usmażymy małe placuszki i jajka sadzone. Znajdzie się również płaska, żeliwna patelnia do naleśników, wprost idealna do smażenia cienkich, okrągłych placków.
Żeliwne patelnie do smażenia, duszenia i pieczenia
Klasyczna patelnia żeliwna, taka o uniwersalnym zastosowaniu, to patelnia okrągła i wyposażona w jeden długi uchwyt (żeliwny, stalowy lub drewniany). Sam korpus może być wykonany z surowego żeliwa lub pokryty powłoką emaliowaną. Wyróżnia się gładką powierzchnią smażenia. Na takiej patelni usmażymy dowolne składniki, zarówno mięsa, ryby, jak i warzywa. Są to naczynia o średnicy 12-30 cm, dlatego bez problemu znajdzie się mała, jak i duża patelnia z żeliwa. Polecamy patelnie żeliwne Skeppshult, Fissler, Chasseur oraz Kuchenprofi.
Patelnie żeliwne głębokie cechują się wysokimi ściankami, na których, po obu stronach, bardzo często znajdują się dziobki ułatwiające odlewanie płynów, czy przelewanie ich do innego naczynia. Tak głęboka patelnia żeliwna jest wprost idealna do przyrządzania wieloskładnikowych dań z kawałkami mięs i warzyw. Doskonale nadaje się także do duszenia dań w smakowitych sosach. Gdzie ich szukać? To żeliwne patelnie Lodge i Orion.
Wśród tych tradycyjnych naczyń znajdziemy również patelnie żeliwne do piekarnika - przeznaczone do zapiekania potraw w piekarniku, ale możliwe do użytku również na kuchence. Dzięki temu możemy wstępnie podsmażyć składniki na gazie czy na indukcji, a następnie zapiec je w piecu, bez konieczności przekładania do innego naczynia. Są to patelnie w całości wykonane z żeliwa, pozbawione drewnianych, plastikowych czy stalowych elementów. Takie żeliwne patelnie przyjmują kształty typowych naczyń do zapiekania, owalnych lub kwadratowych, wyposażonych w dwa uchwyty, lub nie odbiegają swoją formą od klasycznych patelni do smażenia. To na przykład patelnia żeliwna Cast Iron oraz marki Orion.
Oprócz takich klasycznych patelni żeliwnych, które posłużą nam do smażenia i duszenia potraw, dostępne są także żeliwne patelnie do zadań specjalnych, dzięki którym przygotujemy nieco inne niż dotychczas potrawy. Co znajdziemy w ofercie?
Żeliwne patelnie grillowe – mogą być okrągłe lub kwadratowe. Na ich powierzchni znajdują się charakterystyczne rowki, które pozwalają na grillowanie mięs, ryb, warzyw czy serów. Tłuszcz użyty do smażenia nie wchłania się całkowicie w grillowane potrawy, ale pozostaje w rowkach patelni. Dzięki temu przyrządzone dania są smakowite, a do tego lekkostrawne. Jest to grillowa patelnia z żeliwa Skeppshult, Kuchenprofi, Lodge oraz Chasseur.
Patelnia żeliwna do naleśników – to patelnie okrągłe, z gładką powierzchnią i z niskimi ściankami. Są płaskie, przez co ułatwiają rozprowadzanie naleśnikowej masy po rozgrzanej patelni, odwracanie placków na drugą stronę i zdejmowanie ich na talerz. Na takiej patelni bez problemu wysmażymy idealnie okrągłe naleśniki! Szukaj w ofercie marki Chasseur.
Patelnie żeliwne do jajek i placuszków – tak zwana dołkownica, czyli żeliwna patelnia z dołkami, w których smaży się idealnie okrągłe placuszków, pankejki i jajka sadzone. Dostępne są równie patelnie z wgłębieniami o ciekawych kształtach, np. serduszek czy wesołych buziek. To patelnie żeliwne Skeppshult Natural Selection.
Żeliwna patelnia do ryb – owalna i podłużna, taka, która pomieści rybne filety, a nawet ryby w całości. Zdecydowanie niezbędnik każdego miłośnika rybnych dań. Będzie to na przykład owalna patelnia żeliwna Skeppshult Fish.
Żeliwne woki – bardzo głębokie patelnie, stopniowo rozszerzające się ku górze. Przeznaczone do przyrządzania dań azjatyckich. Taki kształt patelni zapewnia odpowiedni obieg pary wodnej, dzięki której składniki stają się odpowiednio miękkie, ale pozostają sprężyste i pełne witamin. W naszej ofercie znajduje się wok żeliwny Hierro marki Orion.
Patelnie z żeliwa z deską – to patelnie dodatkowo wyposażone w drewnianą deskę, dopasowaną kształtem do kształtu patelni, może być okrągła, kwadratowa lub podłużna. Taki zestaw sprawdzi się podczas różnych domówek, podczas których będziemy mogli zaserwować dopiero co wysmażone czy upieczone dania prosto na patelni. Deskę umieścimy na środku stołu, a niej ustawimy patelnię z gorącymi przysmakami. Takie komplety oferuje marka Kitchen Craft, Judge i Kuchenprofi.
Żeliwne patelnie na gaz i na indukcję
Niezwykłą zaletą patelni żeliwnych jest fakt, że w znacznej większości dostosowane są do działania na wszystkich typach kuchenek! Choć znajdzie się oczywiście patelnia z żeliwa przystosowane do użytkowania wyłącznie na klasycznej kuchence gazowej, dlatego za każdym razem musimy zwracać uwagę na zalecenia producenta. Dobra patelnia żeliwna sprawdzi się jednak zarówno w tradycyjnych, jak i nowoczesnych kuchniach. Jej dno wykonane z materiału ferromagnetycznego zostanie wykryte przez pole indukcyjne, co umożliwi smażenie, duszenie i grillowanie potraw na indukcji, a także na pozostałych kuchenkach: na gazie, kuchence elektrycznej i płycie ceramicznej. Patelnie żeliwne na indukcję dostępne są w szerokiej ofercie produktów, które różnią się średnicą, kształtem, powierzchnią i przeznaczeniem. Wszystkie z nich są bezpiecznie w kontakcie z żywnością. Niekiedy patelnia żeliwna na indukcję nadaje się również do użytku w piekarniku.
Czy patelnie z żeliwa można myć w zmywarce? Żeliwne patelnie lepiej myć ręcznie, bez użycia silnych detergentów. Po każdym umyciu wycieramy patelnię do sucha i konserwujemy odrobiną oleju jadalnego, poprzez jego rozprowadzenie na całej powierzchni patelni.
