W czasie świątecznych przygotowań wielokrotnie zastanawiamy się, co smacznego podać na śniadanie wielkanocne? Na stole nie powinno zabraknąć tradycyjnych potraw wielkanocnych, zarówno tych mięsnych i z dodatkiem jajek, jak i słodkich wypieków. Domowy żurek na zakwasie, pieczona biała kiełbaska, ale i drożdżowa baba oraz kajmakowy mazurek. Czym jeszcze możemy uraczyć naszych gości?
Wielkanocny stół powinien być bogaty w różnego typu potrawy! Zarówno te wytrawne, jak i przygotowywane na słodko. Różnego typu mięsa i sałatki będą dobrym dodatkiem do świeżej kromki chleba, a kawałek słodkiego mazurka czy puszystej babki będzie doskonały do filiżanki kawy i herbaty. Potrawy wielkanocne mają w Polsce długą tradycję, dlatego bez dwóch zdań powinniśmy ją kultywować. Zobacz, co powinno zagościć na Twoim stole.
1 Żurek wielkanocny z chrzanem, na zakwasie
Żurek to tradycyjna zupa serwowana na Wielkanoc, dlatego nie może go zabraknąć na moim stole! Co ciekawe, kiedyś żurek był potrawą biedniejszych warstw społecznych. Biedniejsi przygotowywali go w „czystej” formie, z dodatkiem chleba lub ziemniaków. W postnej wersji zabielany mlekiem lub śmietaną.Dzisiaj, na wielkanocnym stole króluje „niepostna” wersja, czyli żurek wielkanocny gotowany na wędzonce, mięsie i z białą kiełbasą. Każdy region może pochwalić się innym przepisem na żurek. I tak oto mamy żur śląski, kujawski, krakowski i inne. Najsmaczniejszy i najzdrowszy to oczywiście taki przygotowywany na zakwasie domowej roboty, który dodaje zupie kwaśnego smaku i aromatu.
1. Beczka kamionkowa na zakwas, 2. Talerz obiadowy głęboki MariaPaula
Do przygotowania zakwasu niezbędny będzie tradycyjny kamionkowy garnek, który nada się również do kiszenia ogórków i kapusty. Równie dobrze sprawdzą się szklane, duże słoiki, które już być może masz w swojej kuchennej szafce. ? Im dłużej będziesz trzymać zakwas w kamionkowym garze, tym stanie się kwaśniejszy. Jeśli chcesz przyspieszyć proces kiszenia, włóż do garnka (lub słoika) z zakwasem piętkę razowca. Charakterystyczny kwaśny smak pojawia się po 5-6 dniach, i po takim czasie możesz przelać zakwas do butelek i przechowywać w lodówce nie dłużej niż 2 tygodnie.
Tradycyjny żur na Wielkanoc, czyli jaki?
Tradycyjny żurek wielkanocny to oczywiście ten z plasterkami białej kiełbasy, pokrojonego na ćwiartki jajka na twardo, z paroma łyżkami tartego chrzanu, a nawet z dodatkiem ziemniaków. Jeśli chcesz, możesz delikatnie zabielić go śmietaną. Zazwyczaj podawany w salaterkach lub mniejszych bulionówkach, ale niektórzy serwują go nawet w chlebie!
Przeczytaj również: W czym serwować różne rodzaje zupy?
2 Pieczona biała kiełbasa na Wielkanoc
Biała kiełbasa, przygotowywana z mięsa wieprzowego i o charakterystycznym jasnym kolorze, to kolejna pozycja na liście tradycyjnych dań wielkanocnych. Na polskich stołach gości już od XVII wieku! To nie tylko dodatek do świątecznego żurku i święconki, ale osobna potrawa, która ma swoje honorowe miejsce na wielkanocnym stole. Może być gotowana, pieczona z cebulką i czosnkiem lub z jabłkami, a nawet zapiekana w cieście francuskim. Najlepiej smakuje jeszcze na ciepło i w towarzystwie chrzanu lub ćwikły. Mniaaam!
Możesz pokusić się nawet o staropolski przepis na białą kiełbasę w piwie. Nie jest trudny w przygotowaniu, a smakuje wyśmienicie. Wystarczy, że włożysz kiełbaski do naczynia żaroodpornego, doprawisz zielem angielskim oraz pieprzem i solidnie zalejesz jasnym piwem. Możesz nawet dodać sporą łyżkę miodu. Naczynie z kiełbaskami ląduje w nagrzanym piekarniku, a gdy zrumienią się z jednej strony, trzeba obrócić je na drugą. Na koniec dodaj do nich podsmażoną na złoto cebulkę i duś danie pod przykryciem. W takiej wersji jest zdecydowanie warte grzechu!
3 Jajka faszerowane na Wielkanoc
Jajka faszerowane to bez wątpienia wielkanocne potrawy tradycyjne, bez których świąteczny stół byłby niekompletny. Jajko to symbol nowego życia, dlatego na Wielkanoc przygotowujemy potrawy z jajek, a także dekorujemy dom kolorowymi pisankami. Jaja faszerowane to smaczna alternatywa dla tych klasycznych, ugotowanych na twardo i podawanych z majonezem i szczypiorkiem. W jaki sposób zrobić pyszne jajka faszerowane? Są na to niezliczone przepisy! Co chwila natrafiam na nowe pomysły, dlatego co roku przygotowuję inny wariant tego dania.
1. Talerz na jajka Bolesławiec, 2. Talerz na jajka Chodzież
Swoją przygodę z faszerowanymi jajkami zaczynałam od najprostszego przepisu. Gotowałam jajka na twardo, wydrążałam żółta i rozdrabniałam je z dodatkiem majonezu, posiekanej pietruszki i szczypty papryki w proszku. Później odkryłam, że jajka faszerowane można przygotować z pieczarkami i cebulką, wędzonym łososiem i serkiem śmietankowym, szynką i porem oraz z tuńczykiem. Możesz przygotować nawet podsmażane przekąski! Ugotuj jajka w skorupkach i przekrój je na pół, przygotuj farsz i przełóż go do skorupek. Teraz wystarczy, że obtoczysz stronę z farszem w panierce i podsmażysz ją na rozgrzanym maśle. Jajka faszerowane w skorupkach najlepiej serwować jeszcze ciepłe, ułożone na ozdobnym talerzu do jajek. Spotkałam się nawet z przepisem na jajka w waflowych foremkach do zjedzenia. Może w tym roku wypróbuję właśnie taki pomysł?
Przeczytaj również: 8 pysznych sposobów na jajka wielkanocne – przepisy
4 Domowy pasztet wielkanocny
Pyszny domowy pasztet przygotowywany na Wielkanoc to doskonały dodatek do klasycznego jajka z majonezem i kromki chleba. Przygotowywany z różnych gatunków mięs i warzyw, idealny nie tylko na tradycyjne śniadanie wielkanocne, ale i tak na co dzień. Pasztet wielkanocny może być wypiekany nawet z jajkiem, ze śliwkami lub z pieczarkami. Każda wersja jest wyjątkowo dobra – wybierz swoją ulubioną i spróbuj swoich sił w kuchni.
Zobacz całą ofertę foremek do pasztetu >> KLIK!
Wypiek domowego pasztetu wcale nie jest taki trudny. Aby potrawa była smaczna, musimy wybrać dobre gatunki mięs (wołowinę, łopatkę wieprzową i wątróbkę drobiową) i wzbogacić je o warzywne dodatki (włoszczyznę i cebulę) oraz odpowiednie przyprawy. Do dużego garnka wrzucam najpierw pokrojoną wołowinę, później wieprzowinę, w następnej kolejności kawałki warzyw, a na sam koniec wątróbkę. Tak ugotowane i ostudzone składniki mielę w maszynce do mięsa razem z namoczoną w wywarze bułką. Do masy wbijam jajka i dodaję wyciśnięty czosnek oraz inne zioła i przyprawy. Dobrze wyrobioną mięsną masę przekładam do prostokątnej formy do pasztetu i piekę, aż wszystko pięknie się zarumieni. Plastry gotowego pasztetu smakują wyśmienicie z dodatkiem konfitury z czerwonych porzeczek lub z żurawiny. Spróbuj, na pewno nie pożałujesz!
5 Schab ze śliwką pieczony na Święta Wielkanocne
Jakie jeszcze potrawy możesz przygotować na Wielkanoc? Polecam aromatyczny i soczysty schab pieczony ze śliwką! Doskonały na ciepło, jako obiadowe danie z kremowym sosem, ale równie dobry na zimno – na kromkę chleba. Sekret pysznego schabu tkwi w wyborze dobrego mięsa, suszonych lub wędzonych śliwek, a także odpowiedniej metodzie wypieku, która uchroni potrawę przed wysuszeniem. Schab wielkanocny możesz wzbogacić również morelami i ziołowym masłem lub nadziać żurawiną.
Schab jest raczej chudym mięsem, ale warto wybrać takie z warstwą tłuszczyku, który zapewni mu wyjątkową soczystość i lepszy smak. Możesz również obłożyć mięso plastrami boczku i w czasie pieczenia podlewać je od czasu do czasu bulionem lub winem. Dzięki temu schab pieczony na Wielkanoc na pewno nie będzie wysuszony! ? Nie bez znaczenia pozostają także śliwki, których wybór zależy raczej od naszych preferencji smakowych. Śliwka wędzona, ze względu na dymny aromat, nadaje mięsu specyficznego smaku. Z kolei śliwka suszona jest nieco słodsza, a schab nie przenika dymnym aromatem. Zanim włożysz mięso do piekarnika, wcześniej musisz je zamarynować na kilka godzin, nadziać śliwkami i nieco obsmażyć. Jeśli zależy Ci na wyjątkowo soczystym schabie, upiecz go w glinianym garnku rzymskim. Naczynie trzeba wcześniej namoczyć, co sprawia, że parująca woda chroni mięso przed wysuszeniem i zapewnia mu wyjątkowy smak.
6 Domowa szynka wielkanocna gotowana w szynkowarze
Jakie dania mięsne możesz jeszcze przygotować na Wielkanoc? Oprócz tradycyjnie pieczonego schabu, białej kiełbasy oraz domowego pasztetu, warto podać własnej roboty wędlinę. Soczysta i krucha jest idealna jako dodatek do kanapek, ale również jako oddzielna przekąska. Szynka wielkanocna smakuje wyśmienicie z chrzanem, musztardą czy majonezem. By usprawnić swoje przygotowania do Świąt Wielkiej Nocy, możesz przygotować peklowaną szynkę w szynkowarze, czyli urządzeniu przeznaczonym do produkcji domowych wędlin.
Zanim włożysz szynkę do szynkowaru, musisz najpierw przygotować zalewę do mięsa. Na taką zalewę składa się zazwyczaj litr wody, sól peklowa, cukier i odpowiednie przyprawy. Sól peklowa sprawia, że potrawa nabiera ładnej, różowej barwy. Umyte i oczyszczone z błonek mięso wieprzowe powinno leżakować w zalewie całą dobę! Dopiero, kiedy szynka przejdzie aromatem zalewy, możesz przełożyć ją specjalnego woreczka foliowego, a następnie do szynkowaru. Urzędzenie z wsadem należy umieścić w garnku z wodą i zacząć podgrzewać, ale nie gotować! Szynka ma się parzyć w temperaturze 75-80 stopni C. Domowa wędlina powinna być wyjątkowo soczysta, a zarazem krucha. Uwielbiam ją w towarzystwie sosu chrzanowego własnej roboty. Do jego przygotowania wystarczy tarty chrzan, kwaśna śmietana, odrobina cukru i szczypta soli.
Przeczytaj również: Jak zrobić soczystą szynkę w szynkowarze? oraz Jaki szynkowar najlepiej kupić?
7 Drożdżowa babka wielkanocna pieczona lub gotowana
Tradycyjne dania na Wielkanoc to nie tylko mięsne i jajeczne potrawy. Nie zapomnij również o słodkich wypiekach, które są doskonałym dodatkiem do świątecznej kawy i herbaty. Jednym z klasycznych przysmaków jest babka wielkanocna, tradycyjnie przygotowywana na drożdżach piekarskich lub piwnych. Poznamy ją po kształcie ściętego stożka i karbowanej powierzchni. Ciasto może być wypiekana na różne sposoby! Na świątecznym stole może zagościć baba wielkanocna cytrynowa, piaskowa, marmurkowa, kokosowa, pomarańczowa, z makiem lub z bakaliami. Możliwości jest naprawdę wiele. Każda z nich powinna być oprószona cukrem pudrem lub oblana białym lukrem czy czekoladową polewą.
Tradycyjna babka wielkanocna to taka wypiekana z dodatkiem drożdży. Do wypieku zawsze wybieram klasyczną formę do babki z tuleją i z falowanymi brzegami, które nadadzą ciastu charakterystycznego kształtu. Ale możesz zdecydować się na bardziej nowoczesne formy silikonowe, które przybierają przeróżne kształty – róży, słonecznika, zamkowej wieży i wielu innych. Taka babka na pewno wzbudzi zachwyt!
Ciasto na tradycyjną babkę wielkanocną
Przy przygotowywaniu drożdżowego ciasta nie można zapomnieć o przyrządzeniu rozczynu z drożdży i odpowiednim wyrobieniu wszystkich składników. Ciasto zawsze wyrabiam ręką, ale dla ułatwienia możesz wyrobić je przy pomocy miksera ze specjalnym hakiem przeznaczonym do tego typu zadań. Ciasto trzeba wyrabiać tak długo, dopóki nie stanie się elastyczne i błyszczące. Powinno łatwo odklejać się od naszej ręki i miski. To czas, by dodać do niego słodkie rodzynki i aromatyczną skórkę pomarańczową. Tak przygotowane ciasto na babkę wielkanocną musi jeszcze wyrosnąć, dzięki temu będzie bardzo puszyste. Nawet włożone do formy, znowu musi podwoić swoją objętość. Dopiero wtedy możesz włożyć je do nagrzanego piekarnika. Wielkanocna babka drożdżowa wymaga czasu, ale na pewno jest warta zachodu!
Przeczytaj również: 5 kroków do idealnej babki wielkanocnej
Ale babkę można nie tylko wypiekać, ale również gotować! Potrzebna jest do tego specjalna forma do babki gotowanej, która jest świetną opcją dla tych, którzy nie mają piekarnika, obawiają się przypalenia babki lub po prostu chcą spróbować czegoś innego. Po przygotowaniu ciasta i przełożeniu go do formy, wkłada się ją do większego garnka z gotującą się wodą. Taka wielkanocna babka gotowana jest dużo bardziej puszysta i lekka.
8 Tradycyjny mazurek wielkanocny na kruchym cieście
Jakie jeszcze słodkie dania powinny zagościć na wielkanocnym stole? Mazurki! Słodki mazurek wielkanocny to jeden z flagowych wypieków, bez którego nie wyobrażam sobie Świąt. Najlepszy to ten przygotowany na kruchym cieście, przełożony kajmakową masą i udekorowany bakaliami, owocami i lukrem. Mazurki można wypiekać również z ciasta biszkoptowego, makaronikowego lub marcepanowego. Z kolei kajmak możesz zastąpić czekoladową masą, marmoladą lub dżemem. Na moim stole gości zwykle mazurek wielkanocny kajmakowy, ale chałwowy, orzechowy, kokosowy, pomarańczowy oraz z marcepanem i białą czekoladą będzie z pewnością równie dobry!
Mazurki mogą przybierać różne kształty. Dzięki odpowiedniej formie do mazurka przygotujesz kwadratowe, prostokątne lub okrągłe ciasto. Z gładkimi lub lekko karbowanymi brzegami. Pamiętaj, że mazurek na Wielkanoc musi być nie tylko słodki, ale i pięknie udekorowany. To takie małe dzieło sztuki. Gładką masę udekorujesz orzechami, migdałami, suszonymi i świeżymi owocami, lukrem i czekoladowymi polewami. Ogranicza Cię tylko wyobraźnia! Na powierzchni mazurka wielkanocnego stwórz przeróżne dekoracje – wiosenne bazie z migdałów, wesołe zajączki z białego lukru, piękne kwiaty z suszonych owoców i kolorowe pisanki z masy cukrowej. Przy pomocy rękawa cukierniczego możesz wykonać nawet słodki napis, by życzyć wszystkim gościom „Wesołych Świąt!”.
9 Jarzynowa sałatka wielkanocna z jajkiem i majonezem
Jajka i majonez to produkty, których nie powinno zabraknąć w czasie Świąt Wielkanocnych. Okażą się niezbędne w przygotowaniu tradycyjnych potraw na Wielkanoc – faszerowanych jajek w majonezie, domowego pasztetu z jajkiem czy smacznego żurku z dodatkiem ugotowanego na twardo jajka. Nie można zapomnieć także o jarzynowej sałatce na wielkanocny stół ze wspominanymi wcześniej składnikami. Tradycyjna sałatka z jajkiem i majonezem pojawia się nie tylko z okazji Świąt, ale jest doskonała również na każde inne okazje – urodziny, imieniny i rodzinne zjazdy.
Majonezowa sałatka na wielkanocne śniadanie sprawdza się niemalże zawsze i jest bardzo łatwa w przygotowaniu. Ugotuj marchewkę, pietruszkę, selera i ziemniaki w mundurkach. Po ostudzeniu obierz warzywa ze skórki i pokrój je w drobną kosteczkę. Dodaj do nich również posiekane ogórki kiszone, soczyste jabłko starte na tarce z grubszymi oczkami, odsączony groszek konserwowy oraz ugotowane na twardo jajka. W pokrojeniu produktów w równą kostkę pomogą Ci krajalnice do warzyw i owoców, które poradzą sobie zarówno z jabłkiem, jak i ugotowanymi ziemniakami i jajkiem. Wszystkie składniki przesyp do dużej miski, w której będziesz mógł je dokładnie wymieszać. Dopraw wszystko solą i pieprzem, łyżką musztardy i kilkoma łyżkami majonezu. Jeśli chcesz przygotować bardziej dietetyczną wersję, połowę porcji majonezu możesz zastąpić gęstym jogurtem naturalnym lub greckim. Wielkanocną sałatkę przełożoną do mniejszej miseczki możesz udekorować szczypiorkiem, rzodkiewką i pomidorkami koktajlowymi.
10 Baranek wielkanocny z ciasta, masła lub cukru
Baranek to bardzo to ważny symbol Wielkanocy. Symbolizuje on samego Jezusa Chrystusa, jego łagodność i posłuszeństwo. Przedstawiany w towarzystwie czerwonej chorągiewki z krzyżem przypomina o zmartwychwstaniu Chrystusa, który pokonał grzech. Umieszczany w koszyczku ze święconką i stawiany na wielkanocnym stole. Może być wykonany z ceramiki, ale również z biszkoptowego ciasta, masła lub masy cukrowej. Blaszana lub drewniana forma do baranka wielkanocnego pozwoli bez problemu przygotować wybraną wersję.
Zobacz produkty: 1. Blaszka do baranka z ciasta, 2. Drewniana forma do baranka z masła
Proponuję przygotowanie dwóch wersji baranka wielkanocnego – maślanego do święconki i słodkiego wypieku z cytrynową nutą na stół. Ciasto przygotowuje się bardzo szybko. Powinno być odpowiednio wilgotne i puszyste. Gotową masę na ciasto wystarczy przełożyć do ceramicznej lub blaszanej formy do pieczenia w kształcie baranka. Tak upieczony, rumiany baranek czeka na odpowiednią dekorację. Wystarczy oprószyć go cukrem pudrem i przewiązać kolorową kokardą. Z kolei maślany wyrób stworzymy w bardzo prosty sposób za pomocą drewnianej formy, którą należy delikatnie wypełnić masłem, złożyć i odłożyć do schłodzenia. Jeżeli przy wielkanocnym stole znajdą się miłośnicy ciasteczek, przygotuj dla nich kruche ciastka w kształcie baranka, zdobione białym lukrem. W wycinaniu takich kształtów z ciasta pomogą Ci specjalne wykrawacze wielkanocne.
Wiesz już, co dobrego zrobić na Wielkanoc, by zachwycić wszystkich gości, a jednocześnie kultywować piękną, świąteczną tradycję. Wielkanoce przygotowania mogą być również okazją do spędzenia czasu z młodszymi członkami rodziny. Dekorowanie mazurków czy ozdabianie upieczonego baranka na pewno zachęci dzieci do działania w kuchni! ?