Rodzaje karafek do wina, whisky i wody - w czym podać trunki i napoje?

Jaka karafka sprawdzi się do zaserwowania wina z domowej piwniczki, a jaka do podania cytrusowej lemoniady podczas przyjęcia w ogrodzie? Czym różni się zwykła karafka szklana od tej kryształowej, bogato zdobionej? Poznaj różne rodzaje karafek do trunków i napojów bezalkoholowych, by wszystkich odpowiednio ugościć na domówce, uroczystej kolacji lub nieformalnym spotkaniu z bliskim.

Zamiast podawać wino czy whisky w butelce, w której zostały zakupione, możemy przelać alkohol do karafki i ustawić na stole. Napój będzie ładnie się prezentować. Karafki różnią się kształtem, pojemnością i ogólnym wyglądem, zależnym od ich przeznaczenia. Inne naczynie będzie odpowiednie do podawania bogatej w aromaty whisky, a inne do domowej lemoniady z plasterkami cytryny i kostkami lodu. Jakie są więc rodzaje karafek na rynku?

Karafka – co to jest?

Co to w ogóle jest ta cała karafka? To naczynie służące do przechowywania i podawania różnych trunków i napojów bezalkoholowych. Przypomina butelkę lub dzbanek. Karafki wykonuje się najczęściej ze szkła lub kryształu, rzadziej z porcelany, choć i takie możemy spotkać. Na dole bardziej pękate, a u góry zakończone dłuższą szyjką. Mogą być okrągłe, kwadratowe, prostokątne, beczułkowe lub wysmukłe. O różnej długości i różnej szerokości szyjek. Te przeznaczone do serwowania whisky, wódki, nalewek i likieru są wyposażone w korki (szklane, drewniane lub korkowe), które chronią trunek przed utratą aromatu i zwietrzeniem. Te do podawania wina i wody mogą, ale nie muszą mieć zatyczek.

Rodzaje karafek

Karafki mogą być szklane lub kryształowe, pękate lub smukłe, niskie lub wysokie, małe lub duże, gładkie lub zdobione ciekawymi szlifami… Jednak głównym kryterium, według którego dzielimy karafki, jest ich przeznaczenie. Wyróżniamy zatem:

Karafki do napojów wysokoprocentowych:

• whisky
• wódki
• brandy

Karafki do wina:

• czerwonego
• białego

Karafki do słodkich alkoholi:

• nalewek
• likierów

Karafki do napojów bezalkoholowych:

• wody
• soków
• lemoniady

W czym podawać whisky? Karafki

Klasyczne karafki do whisky to karafki w kształcie prostopadłościanów, z kwadratową, grubą podstawą, najczęściej pięknie zdobione ciekawymi szlifami. Wykonane są z rżniętego szkła lub kryształu. Mogą być to proste karafki o obłym kształcie lub nowoczesne o nieregularnych konturach. Obowiązkowo z elegancką, szklaną zatyczką na wcisk, która uchroni trunek przed wietrzeniem i utratą jego bogatych aromatów. Zatyczka doskonale komponuje się karafką i stanowi jej praktyczny element dekoracyjny. Złoty trunek przelany do kryształowej karafki będzie naprawdę pięknie mienił się pod wpływem światła. Dostępne są karafki do whisky od razu w komplecie z kwadratowymi szklankami. Taki zestaw to obowiązkowe wyposażenie każdego amatora whisky. Warto pamiętać, że tradycyjnie whisky pijane jest czyste, bez żadnych dodatków (bez coli, a nawet kostek lodu), a do szklanek nalewane w niewielkiej ilości.

Na rynku dostępne są także oryginalne, unowocześnione naczynia do podawania whisky. Takie w kształcie czaszki czy strzelby. Karafki w takich niecodziennych kształtach prezentują się bardzo ciekawie, będą zatem świetnym urozmaiceniem dla kogoś, kto posiada już taką tradycyjną, kwadratową karafkę do złotego trunku.

Karafki do brandy

Naczynia przeznaczone do przechowywania i podawania brandy (w tym koniaku) są często wrzucane do jednego worka z karafkami do whisky. Oczywiście nie stanie się nic złego, gdy w karafce na whisky podamy brandy, ale nie będzie to do końca prawidłowe. Bowiem brandy powinno się serwować w zupełnie innej karafce niż whisky. Tym bardziej, że karafki dostępne są często w zestawie ze szklankami lub kieliszkami. Tę do whisky zakupimy z kwadratowymi szklankami o mocnym dnie, a tę do brandy z pękatymi, niski kieliszkami.

Jak zatem odróżnić te dwa rodzaje karafek, gdy występują osobno, bez szklanek czy kieliszków? Podpowiedzią niech będą najpopularniejsze butelki, w których kupujemy trunki. Te od whisky mają zazwyczaj kwadratową podstawę, a te od brandy – okrągłą lub owalną. Karafki do whisky przybierają kształt prostopadłościanu z krótką szyjką, a karafki do brandy mogą być bardziej beczułkowate, pękate, z dłuższą szyjką, ale mogą być też takie w kształcie piramidy ze ściętym wierzchołkiem. Warto o tym pamiętać, by stawiając alkohol we właściwej karafce na stole, goście mogli od razu rozpoznać rodzaj trunku po kształcie naczynia. Cechą wspólną jest tu jednak ozdobna zatyczka, również szklana, wkładana na wcisk, najczęściej kulista, chroniąca przed utratą aromatów.

Karafki do wina czerwonego

Podobnie jak błędem jest łączenie karafki do whisky z karafką do brandy, tak samo niewłaściwe jest łączenie naczynia do wina czerwonego z tym do wina białego. Wino czerwone ma bowiem inny bukiet aromatów niż delikatniejsze wino białe i wymaga innej temperatury podania. Potrzebuje zatem właściwej karafki, która odpowiednio napowietrzy i sklaruje trunek. Tak samo sprawa ma się z kieliszkami do wina, które dopasowujemy kształtem to danego koloru wina.

Karafki do wina czerwonego cechują się szerokim dnem, pękatym kształtem i długą szyjką, rozszerzającą się ku górze. Taka budowa, połączona z powolnym przelewaniem wina do karafki, pomaga odpowiednio dotlenić wino i wydobyć jego aromaty. Im starsze wino, tym większy powinno mieć kontakt z powietrzem.

Karafki skonstruowane tak, by jak najlepiej dotleniać wino, nazywane są dekanterami. Mają naprawdę szeroką podstawę i mocne wcięcie, które ułatwia również chwytanie karafki za szyjkę. Niektóre produkty posiadają nawet specjalną wypustkę na dnie, która dodatkowo wspomaga cały proces napowietrzania. Inne przypominają położone na boku szklane dzbanki z uchwytem. Taka budowa pozwala również na dekantację, czyli zlewanie wina znad osadu. Karafki przeznaczone do podawania wina czerwonego nie muszą posiadać zatyczek. Szczególnie jeśli przelane do nich wino zniknie z karafki tego samego dnia. Czerwone wino lubi się dotleniać.

W przeciwieństwie do kryształowych karafek do whisky, ozdobionych ciekawymi szlifami, karafki do wina są najczęściej gładkie i pozbawione zdobień.

Karafki do wina białego

Białe wino to wino delikatniejsze niż czerwone, dlatego nie wymaga tak dużej styczności z powietrzem. Nie musimy go zatem dekantować i napowietrzać. Karafki do wina białego są zatem smuklejsze, podobnie jak przeznaczone do nich kieliszki, cechują się obłym kształtem i delikatnym wcięciem. Inaczej niż w przypadku karafek do win czerwonych, naczynia do win białych są często zaopatrzone w korek lub zatyczkę. Taka budowa pozwala uchronić delikatne aromaty trunku i utrzymać niższą temperaturę. Wina białe podajemy w 8-12°C, a czerwone w 13-18°C. Z racji tego dostępne są nawet karafki ze specjalnym wkładem chłodzącym, który zapewnia odpowiednią temperaturę podania przez dłuższy czas. Ciekawym rozwiązaniem są także szklane karafki z podwójną ścianką, zabezpieczające tę zewnętrzną ściankę naczynia przed bezpośrednim kontaktem z naszymi dłońmi, które mogłyby ogrzać trunek.

Karafki do nalewek

Nalewki to słodkie trunki wytwarzane z owoców, ziół lub kwiatów. Powstają w procesie maceracji (zalanie wyżej wymienionych składników alkoholem) i dosładzane są miodem lub syropem cukrowym. Doceniane są nie tylko ze względu na swoje walory smakowe, ale i te zdrowotne. Kieliszek nalewki malinowej czy imbirowej rozgrzeje i szybko postawi na nogi. Słodkie nalewki pijane są w małych kieliszkach. Kształty karafek do nalewek nawiązują do tradycyjnych receptur ich wytwarzania. Dostępne są eleganckie, kryształowe i ciekawie zdobione naczynia, które pięknie zaprezentują się w naszym barku czy na regale. Znajdziemy również gładkie, szklane karafki z korkowymi zatyczkami, które pasują bardziej do domowej spiżarki, aniżeli luksusowej restauracji. Mogą mieć okrągłą, kwadratową lub prostokątną podstawę. Mieć proste lub bardziej pękate krawędzie. Szerokie lub wydłużone.

Niekiedy przybierają nawet kształty owoców – jabłka lub gruszki. Mają krótką szyjkę i koniecznie korek, wykonany ze szkła, drewna lub korka. Ciekawą propozycją jest też nieco pękata karafka, taka przypominająca mały dzbanuszek z uchem. Choć możliwości jest wiele, to widząc taką karafkę, od razu wiemy, że będzie idealnie komponować się z aromatyczną nalewką.

Karafki do likieru

Likier to słodki, gęsty napój wysokoprocentowy, pokrewny do nalewki. Również podawany w małych kieliszkach osadzonych na nóżce. Może być to likier owocowy, jajeczny, ziołowy, orzechowy, kawowy, kokosowy, migdałowy i jeszcze inny… Mały kieliszek likieru będzie idealny po obfitym obiedzie, jako dodatek do deseru. Likier najlepiej podawać w smukłej i wysokiej karafce, gładkiej i pozbawionej zdobień. Te kryształowe z ciekawymi szlifami lepiej nadadzą się do nalewek. Karafki do likierów są proste, ale jednocześnie eleganckie. Dostępne osobno lub z kompletem małych kieliszków.

Karafki do wódki

Na rynku jak zwykle znajdziemy karafki o różnych kształtach i wzorach. Mnogość tych produktów może przyprawić o zawrót głowy! Jak wybrać tę odpowiednią? W tym przypadku również warto kierować się tym, w jakiej butelce wódkę kupimy. Ponieważ karafki przeznaczone do podawania wódki bardzo często przybierają właśnie ten kształt – są wydłużone, o prostych ściankach, wąskiej i krótkiej szyjce, koniecznie zakończonej szklaną zatyczką. Choć znajdziemy także wersje odbiegające od tej zasady – pękate u dołu. Na luźnych domówkach i nieformalnych spotkaniach możemy pokusić się oczywiście o podanie alkoholu w różnych wariacjach karafek, takich w kształcie czaszki, strzelby lub rewolweru.

Karafki do wody, soku i lemoniady

Karafki do wody to karafki odpowiednie także do podawania innych napojów bezalkoholowych – soków i domowych lemoniad. Niekiedy wykorzystuje się ją nawet do serwowania białego wina. Tego typu karafki są najczęściej szklane, proste, gładkie i pozbawione zdobień. Przypominają duże wazony lub klepsydry. Mogą mieć mniej lub bardziej zaznaczone wcięcie. Charakteryzują się szeroką wylewką, która umożliwia dodanie plasterków cytryny czy pomarańczy, a także kostek lodu. Ułatwia także przelewanie napoju do szklanek. Nie potrzebują zatyczek, ale często dołączane są do karafki.

Dobrym rozwiązaniem jest zakup karafki do wody od razu ze szklankami w zestawie. Dostępne są także karafki z kolorowego szkła w komplecie ze słoikami z uchem i słomką, idealnymi do podawania owocowych lemoniad podczas letnich imprez w ogrodzie. Praktyczną propozycją jest także karafka wyposażona w wyciskacz do cytrusów, umieszczony bezpośrednio na szyjce. Dzięki niemu możemy wycisnąć sok z owoców bezpośrednio do naczynia.

Ciekawe karafki do trunków i napojów bezalkoholowych

Na nieformalnych spotkaniach z bliskimi możemy pokusić się o zaserwowanie trunku lub napoju bezalkoholowego w ciekawej karafce, która niekoniecznie jest zgodna z opisanymi wyżej regułami. Mogą być to naczynia o różnych kształtach, a także takie wyposażone w przeróżne akcesoria. Rodzaje karafek nie zawężają się jedynie do ich przeznaczenia, ale rozciągają również na kształty naczyń i ich funkcjonalności.

1. Karafka w kształcie czaszki – dostępna w komplecie ze szklankami w takim samym kształcie lub bez. Przezroczysta, kolorowa lub czarna. Idealna na spotkania przy whisky, brandy lub wódce.
2. Karafka z wyciskaczem – przeznaczona do podania świeżo wyciskanych soków, ale również domowej lemoniady z kostkami lodu. Wyciskacz umieszczony na szyjce naczynia pozwala bezpośrednio wycisnąć sok do karafki. Wykonana z plastiku, dzięki czemu sprawdzi się na piknikach, imprezach dla dzieci i garden party.
3. Karafka chłodząca – w zestawie z obudową, w której umieszcza się uprzednio zmrożone wkłady chłodzące. Taka karafka zapewnia niską temperaturę białego wina, wody, soku lub lemoniady przez dłuższy czas.
4. Karafka z filtrem węglowym – wyłącznie do podawania chłodnej wody, która dzięki filtrowi będzie wolna od zanieczyszczeń
5. Karafka z podwójną ścianką – wykonana z bezołowiowego kryształu (!), z podwójnym dnem i ścianką, dzięki którym nie ogrzejemy dłońmi napoju. Będzie zatem doskonała do podania chłodnej lemoniady, soku czy białego wina w upalny dzień.
6. Karafka w kształcie strzelby – podobnie jak karafka czaszka nadaje się na spotkania towarzyskie do serwowania whisky, brandy i wódki.

Karafki szklane czy kryształowe?

Choć kryształ to tak naprawdę odmiana szkła, to i tak rozróżniamy karafki szklane i karafki kryształowe. Te kryształowe wykonane są ze szkła ołowiowego, bezbarwnego i przezroczystego, zawierającego ponad 18% tlenku ołowiu. Zawartość ołowiu sprawia, że materiał jest łatwiejszy w obróbce, dlatego karafki z niego wykonane mogą być cieńsze i bardziej dekoracyjne. Warto jednak zaznaczyć, że ołów jest dość gęstym metalem, a co za tym idzie, karafki kryształowe są cięższe. Prezentują się jednak bardzo elegancko i odróżniają od prostych karafek szklanych. Lekko pukając w kryształ usłyszymy charakterystyczne brzęczenie, a pukając w szkło wydobędziemy niski i głuchy dźwięk.

Karafki kryształowe zdobione ciekawymi szlifami sprawdzą się do podawania whisky, brandy i nalewek. Z kolei te proste, szklane będą idealne do serwowania wina i napojów bezalkoholowych.