Nieco inne, a czasem nawet dziwne, zwyczaje i tradycje wielkanocne w innych krajach to dowód na to, jak różnie może być obchodzona Wielkanoc na całym świecie. W naszej kulturze jest to bardzo ważne święto, z którym wiążą się określone symbole, ale i ludowe zwyczaje wielkanocne. Każdy kraj ma jednak swój sposób na świętowanie, który dla nas może wydać się dość nietypowy. Pogrzeb śledzia, parada kapeluszy, czytanie kryminałów i wybuch wozu to tylko niektóre z nich.
Różne wielkanocne zwyczaje na świecie nieraz mogą wprawić nas w zdumienie. Każdy kraj ma swoją historię i inną kulturę, a to przekłada się na inne obchody Świąt Wielkanocnych. Zwyczaje wielkanocne praktykowane w Polsce dla nas są częścią tradycji, a dla obcokrajowców mogą wydać się nietypowe. Tak samo jak dla nas dość dziwne okazują się radosne parady z okazji Wielkanocy w Meksyku, irlandzkie wrzucanie śledzenia do rzeki, czytanie kryminalnych powieści przez Norwegów, podpalanie wypełnionego fajerwerkami wozu we Florencji czy czeskie smaganie dziewcząt rózgami. Jakie ciekawe, ale dość nietypowe, zwyczaje wielkanocne już od lat panują w innych krajach?
Przeczytaj również: Ciekawe tradycje i zwyczaje wielkanocne w Polsce – dawniej i dziś.
Pogrzeb śledzia i Easter Eggs, czyli dawne wielkanocne zwyczaje w Irlandii
Współczesne obchody Wielkiej Nocy w Irlandii skupiają się na spędzeniu czasu z rodziną i na odpoczynku, ale kiedyś odprawiano „pogrzeb śledzia”. W Wielką Sobotę organizowano tłumny pochód, na czele którego stawał miejscowy rzeźnik. Dzierżył on w dłoni kij z zawieszonym śledziem, symbolizującym post. Zmęczeni 40 dniowym postem Irlandczycy mieli okazję „wyżyć się” na śledziu. Okładali go kijami i pałkami, a tak zmaltretowanego śledzia wrzucano do rzeki. Jego miejsce na kiju zajmował barani udziec ozdobiony kwiatami – zwiastun ucztowania!
Inny irlandzki zwyczaj, który przetrwał do dzisiaj, choć nieco w zmodyfikowanej formie, to „Easter Eggs”. W tajemnicy przed swoimi pociechami, matki malowały kurze jajka, podpisywały je imieniem dziecka i tak przygotowane pisanki chowały w różnych miejscach w domu lub w ogrodzie. W Niedzielę Wielkanocną irlandzkie dzieci zaczynały wielkie poszukiwania kolorowych jajek. Współcześnie wykorzystuje się raczej czekoladowe jajka, ale zasady zabawy wciąż pozostały te same.
Wielkanoc i radosne tradycje meksykańskie
Wielkanoc w Meksyku to najbardziej wyczekiwane święto! Świąteczne obchody trwają aż 14 dni, w czasie których Meksykanie uczestniczą w religijnych nabożeństwach, ale również bawią się na ulicach miast. Najhuczniej obchodzi się Niedzielę Wielkanocną. W wielkiej fieście uczestniczą tłumy ludzi! Możemy podziwiać pokazy sztucznych ogni, a Meksykanie tańczą, ucztują na świeżym powietrzu, a nawet bawią się w wesołym miasteczku. Zabawa trwa do białego rana!
Parada kapeluszy i szukanie jajek wielkanocnych w USA
Natomiast w sąsiednim USA wielkanocne obchody kojarzą się z kolorowymi kapeluszami i poszukiwaniem jajek. Co roku, na nowojorskim Manhattanie, organizowana jest Parada Wielkanocna – prawdziwa rewię oryginalnych kapeluszy. Nowojorczycy prześcigają się w stworzeniu jak najbardziej pomysłowego nakrycia głowy, ozdobionego elementami w kształcie króliczków, kurczaczków i pisanek. Fantazyjne kapelusze, czapeczki i meloniki dekoruje się barwnymi kwiatami, ptasimi gniazdami, a nawet scenkami rodzajowymi. Tak odziani paradują nie tylko ludzie, ale nawet psy! Na paradę przybywają profesjonalni kapelusznicy, którzy prezentują najmodniejsze w danym sezonie nakrycia głowy.
Innym głośnym zwyczajem w Stanach Zjednoczonych jest „Faberge’s Big Egg Hunt NYC”, czyli miejskie polowanie na jajka w Nowym Jorku. Oficjalna nazwa pochodzi od słynnego jubilera Karola Faberge, który tworzył złotnicze arcydzieła dla rosyjskich carów. Co roku projektowane są jajka-rzeźby przeznaczone specjalnie na polowanie. Ukrywa się je w różnych dzielnicach miasta, a celem zabawy jest znalezienie jak największej liczby jajek przez mieszkańców. Wielkanocne polowanie na jajka ma też domowy wymiar. W amerykańskich domach, rodzice ukrywają czekoladowe jajka w różnych zakątkach trawnika, a ich pociechy przeszukują ogród, by znaleźć jak najwięcej słodyczy.
Zwyczaje wielkanocne w Australii – poszukiwanie jajek i Wielkouch
Tradycja ukrywania czekoladowych jajek jest popularna również w Australii. Australijskie dzieci także szukają słodkości w przydomowym ogrodzie. Zwycięzcą wielkanocnego konkursu jest dziecko, które znajdzie jak najwięcej schowanych jajek z czekolady. Kiedyś miał je ukrywać wielkanocny króliczek, ale dzisiaj chowanie słodkości przypisuje się Wielkouchowi Króliczemu. Taka zmiana wiąże się z postrzeganiem europejskiego królika jako szkodnika pustoszącego lokalną przyrodę. Dlatego znaleziono prawdziwie australijskiego następcę – wielkoucha, który zaczął podbijać serca Australijczyków. Wielkouch, czyli bilby, to gatunek zagrożony wymarciem, dlatego organizacje ekologiczne chętnie podchwyciły ten temat. Zwierzątko pojawia się na świątecznych kartkach, w programach telewizyjnych oraz w formie czekoladowych figurek.
Norwegia i „kryminalne” obyczaje wielkanocne
Norwegia słynie z dobrych kryminałów, które mają swoją rolę nawet w obchodach Wielkanocnych Świąt. W tym czasie pojawiają się w księgarniach specjalne kryminały, nazwane z okazji Wielkiej Nocy „Paskekrim”. W czasie Świąt można zakupić je w specjalnych pakietach, wersjach kieszonkowych lub w promocyjnej cenie. Najlepsze cytaty z tych fascynujących powieści umieszczane są nawet na kartonach z mlekiem! W norweskiej telewizji roi się również od filmów i seriali o kryminalnej tematyce, które w czasie wielkanocnym po prostu trzeba tradycyjnie obejrzeć. Święta dla Norwegów wiążą się z wielkanocnymi wakacjami, które mogą spędzić w aktywny sposób, zaczytując się w przerwach w klasycznych kryminałach.
Święta Wielkanocne w Niemczech
Zwyczaje wielkanocne w Niemczech to przede wszystkim, kultywowany od wieków, „Ostereierbaum”, czyli przystrajanie drzewek kolorowymi jajkami. W formie pisanek lub wydmuszek. Dekoruje się także same gałązki z zielonymi listkami, które później umieszcza się w wazonach. Takie świąteczne ozdoby stawia się w domu, w ogrodzie lub na balkonie. Pewien Niemiec, Volker Kraft, może pochwalić się najsłynniejszym wielkanocnym drzewkiem. W jego ogrodzie stoi jabłonka, którą Volker co roku bardzo bogato przystraja. Na świątecznej jabłonce zawisają tysiące kolorowych i ręcznie zdobionych jajeczek. Każdy chętny może zobaczyć pięknie udekorowane drzewko.
Pomlazki, czyli Wielkanoc w Czechach
Poniedziałek Wielkanocny w Czechach nie może obyć się bez tak zwanej „pomlazki” – symbolicznego smagania dziewcząt. Mężczyźni dzierżą w dłoniach wierzbowe witki, czyli „pomlazki” i smagają rózgami po kobiecych nogach. Takie zwyczaje wielkanocne mają zapewnić dziewczętom i kobietom w Czechach młodość i dobre zdrowie. Panie nie mają prawa się gniewać, a wręcz przeciwnie! W ramach podziękowania wręczają panom kolorowe pisanki, wstążki lub przekąski. Splecioną z wierzbowych witek rózgę można wykonać samemu lub zaopatrzyć się w nią na świątecznym jarmarku. Wielkanocne jarmarki to również element czeskiej tradycji. Na targu sprzedawane są słodycze, przeróżne dekoracje, pisanki, drewniane figurki oraz kołatki.
Wybuchowe tradycje wielkanocne we Włoszech
„Scoppio del Carro”, czyli „wybuch wozu”, to ciekawa tradycja wielkanocna we włoskiej Florencji. W czasie Świąt organizowany jest pochód, w którym uczestniczą wszyscy mieszkańcy Florencji, wraz z w władzami miasta i muzykami. Za ludźmi przebranymi w średniowieczne stroje toczy się wielki wóz, wypełniony fajerwerkami. Wybuch wozu to zdecydowanie największa atrakcja parady! Tysiące gapiów niecierpliwie czeka na kulminacyjny punkt. Zwyczaj ten sięga XI-wiecznej historii Florencji i czasów Pierwszej Krucjaty. Wtedy to florentczyk Pazzino de Pazzi miał jako pierwszy wspiąć się i sforsować mury odbijanej Jerozolimy. Za tak silną wiarę został nagrodzony krzemieniem z Bazyliki Grobu Pańskiego, który to podarował miastu. Zgodnie z tradycją, to sam arcybiskup zapala lont łączący wóz z pociskiem przypominającym gołębicę „Colombina”. Dokładnie w południe „Colombina” zostaje wystrzelona, by podpalić wszystkie fajerwerki. Jeżeli zdoła podpalić wóz, zwiastuje szczęście i radość na resztę roku.
