Dżem a konfitura, marmolada i powidła – różnice

Sezon na owoce to również sezon na domowe przetwory! Ale co przygotować? Czym różni się dżem od konfitury, a marmolada od powideł? Czy powidła przygotowuje się tylko ze śliwek? I jakie owoce będą najlepsze do konkretnych przetworów? Poznaj sekrety owocowych wyrobów!

Na sklepowych półkach widzimy ustawione słoiczki – dżem truskawkowy, konfitura wiśniowa, marmolada jabłkowa i powidła śliwkowe. Czym właściwie różni się konfitura od dżemu i innych przetworów? Wszystkie przecież nadają się do kanapek i naleśników! Więc o co w tym wszystkim chodzi? O zawartość cukru i sposób przygotowania owoców! Przetwory różnią się także konsystencją i oczywiście smakiem. 🙂 Takie wyroby warto zrobić także we własnym domu.

Dżem – jak i z czego zrobić dżem?

Dżem należy chyba do najczęściej wybieranych przetworów owocowych. To właśnie to smarowidło wybieramy do porannych grzanek, placków i naleśników. Na sklepowych półkach znajdziesz dżemy zarówno nisko, jak i wysokosłodzone, które różnią się zawartością cukru, ale i owoców. W niskosłodzonych znajdziesz więcej owoców i mniej cukru, w porównaniu do wysokosłodzonych, gdzie proporcje są odwrotne. Zazwyczaj do produkcji dżemu używa się 60 g cukru na 1 kg owoców.

Słoiczki z domowej roboty dżemem warto mieć w swojej spiżarni.

Z czego można zrobić dżem? 

• Domowy dżem możemy przygotować z różnych owoców. Świetnie nadają się do tego truskawki, maliny, brzoskwinie, morele, jagody, aronia, śliwki, owoce róży i pigwy.
• Dżem przygotowuje się z całych lub pokrojonych owoców, które gotuje się ze sporą ilością cukru.

Jak zrobić dżem?

1. Wybierz dojrzałe owoce, umyj je i usuń szypułki, pestki lub ogonki.
2. Mniejsze owoce, takie jak maliny czy truskawki możesz wrzucić do garnka w całości, ale te większe pokrój na kawałki. Zasyp cukrem. Możesz dodać sok wyciśnięty z połówki cytryny.
3. Garnek wypełniony owocami podgrzewaj na małym ogniu. Gdy zacznie wytwarzać się biała piana, zdejmij ją łyżką lub szumówką.
4. Trzymaj garnek na ogniu około 1 godziny. Część owoców zostaje rozgotowana do konsystencji musu, a część pozostaje niemal w całości tak, że jest zauważalna w przetworze.
5. Po kilku godzinach (lub kolejnego dnia) powtórz podgrzewanie garnka z owcami (jeszcze 3 razy).
6. Do dżemów często dodawana jest żelatyna i pektyna, które sprawiają, że wyroby nabierają charakterystycznej żelowej konsystencji.
7. Gorący dżem przełóż do wyparzonych, gorących słoików. Nałóż nakrętki i odwróć do góry dnem.

Owocowy dżem będzie świetnie komponował się ze świeżym pieczywem, grzankami, naleśnikami i plackami. Może przygotować również rogaliki z dżemem!

Domowa konfitura

Jak odróżnić konfiturę od dżemu? Mimo iż oba przetwory są dość podobne, to jednak można wskazać na ich różnice. Konfiturę poznamy po całych, dorodnych owocach i sporej zawartości cukru, który pełni rolę konserwantu. W przypadku dżemu stosuje się zazwyczaj ok. 60 g cukru na 1 kg owoców, a przygotowując konfiturę możemy użyć ponad 1 kg cukru na 1 kg owoców. W gęstym cukrowym syropie zanurzone i smażone są całe, a nie pokrojone owoce.

Z czego zrobić konfiturę?

• Do konfitury świetnie nadają się do śliwki, morele, porzeczki, a nawet płatki róży. Jabłka i gruszki odpadają.
• Konfiturę przygotujemy także z nieco kwaskowatych owoców, takich jak wiśnie i agrest, do których należy dodać więcej cukru.

Jak zrobić konfiturę w domowych warunkach?

1. Do produkcji konfitury wybierz zdrowe, słodkie owoce, które nie rozgotują się ani nie rozpadną lub nieco kwaskowate owoce. Owoce dodawaj w całości, niekrojone.
2. Przygotuj syrop cukrowy – 1 kilogram cukru rozpuść w 0,5 l wody, cały czas mieszając. Zdejmij białą pianę z powierzchni cukrowego roztworu.
3. Wcześniej zamoczone owoce ostrożnie dodaj do syropu cukrowego, ponownie zagotuj i smaż przez około 5 minut, licząc od tego momentu.
4. Co ważne, w przeciwieństwie do dżemu, konfitury nie gotujemy, ale smażymy! Możesz wykorzystać do tego specjalny garnek do smażenia konfitur lub głęboką patelnię.
5. Owoców nie mieszaj zbyt mocno, by się nie rozpadły. Raz na jakiś czas możesz przemieszać wszystko silikonową szpatułką.
6. Odstaw garnek do wystudzenia. Smażenie owoców powtórz jeszcze 3 razy!
7. Konfitura jest gotowa, gdy nabierze naprawdę gęstej konsystencji – garnek zaczną wypełniać same owoce.
8. Gorącą konfiturę przełóż od razu do wyparzonych, gorących słoików.

Owoce na konfiturę smaży się w głębokiej patelni lub specjalnym garnku.

Marmolada – w jaki sposób zrobić tradycyjną marmoladę?

Prawdziwa marmolada przygotowywana jest z rozgotowanych i przetartych owoców. Owoce przepuszcza się przez przecierak do warzyw i owoców i gotuje wraz z cukrem. W przeciwieństwie do dżemu czy konfitury, nie znajdziemy tu owoców w całości, ponieważ stanowią one gładką masę, porównywalną do musu. Kolejną różnicą jest zawartość cukru. W marmoladzie jest go stosunkowo mało w porównaniu do wcześniej wymienionych przetworów – 50 g cukru na 1 kg owoców.

Z czego zrobić marmoladę?

• Na marmoladę nadają się takie owoce, które dość łatwo rozpadają się w czasie gotowania – jabłka, gruszki, brzoskwinie i truskawki.
• Warto wybierać owoce o cienkiej skórce, dzięki czemu czas gotowania nie jest tak długi.

Jak zrobić marmoladę?

1. Wybrane owoce na marmoladę należy umyć, niektóre obrać z twardej skórki, szypułek czy ogonków. Gdy owoce posiadają pestki, trzeba je usunąć.
2. Pokrój owoce na mniejsze kawałki. Najlepiej je nieco zmiażdżyć.
3. Rozgotuj owoce i przetrzyj przez sito, a uzyskany w ten sposób przecier podgrzej w rondelku na małym ogniu.
4. Dopiero, gdy owocowy przecier zaczyna gęstnieć, dodaj cukier, cały czas mieszając. Gotuj tak ok. 10 minut.
5. Gorącą marmoladę o gładkiej konsystencji najlepiej od razu przekładać do wyparzonych, jeszcze gorących słoików. Po zakręceniu, wystarczy odwrócić je do góry dnem, nakryć kocem, a po przestudzeniu ustawić w chłodnym, ciemnym miejscu.

Marmoladę przygotowuje się poprzez przetarcie owoców na mus. Pomoże w tym przecierak do warzyw i owoców.

Marmolady mogą mieć różną konsystencję – mniej lub bardziej zwartą. Z racji tego nadają się do kanapek, ale i domowych wypieków. Świetnie sprawdzą się do nadziewania pączków!

Powidła – jak i z czego można zrobić powidła?

Mówiąc o powidłach, najczęściej przychodzą nam na myśl te śliwkowe (ze śliwek węgierek) – dodawane do tradycyjnego, świątecznego piernika. Ale powidła mogą być również dyniowe, morelowe, brzoskwiniowe, gruszkowe i wiśniowe! Do powideł dodajemy najmniej cukru, a najwięcej owoców w stosunku do dżemu, konfitury i marmolady. Czasami w ogóle można z niego zrezygnować. Z powodu niskiej zawartości cukru, na powidła wybieramy bardzo słodkie owoce. Tradycyjna receptura zaleca gotować i prażyć powidła nawet przez kilka dni! Pozwala to na regularne odparowywanie wody i zagęszczenie przetworu.

Powidła, podobnie jak konfiturę, smaży się w specjalnym garnku, który nadaje się także do pasteryzacji przetworów.

Z czego zrobić powidła?

• Domowe powidła zwykle wykonuje się ze śliwek węgierek, choć mogą być to również inne odmiany śliwek, np. renklody.
• Na powidła nadają się również morele, brzoskwinie, dynia, aronia, gruszki, wiśnie, a nawet czerwona cebula!
• W dawnych przepisach znajdziemy też powidła jabłkowe, agrestowe, z głogu i z jarzębiny.

Jak zrobić powidła w domu?

1. Użyte do powideł śliwki czy morele należy oczywiście umyć, przeciąć na pół i wypestkować.
2. Pokrój owoce na małe kawałki.
3. Tak przygotowane owoce podgrzej w garnku z dodatkiem małej ilości wody (na 1 kg owoców użyj 2-3 łyżek wody).
4. Smaż owoce na małym ogniu, bez przykrycia, od czasu do czasu mieszając drewnianą łyżką, by sok odparował.
5. Po paru godzinach (1,5-2 h) należy odstawić garnek z owocami i powrócić do ich smażenia za kilka godzin lub dopiero kolejnego dnia. Zestaw garnek z ognia i odstaw na całą noc.
6. W kolejnym dniu znów zagotuj owoce w garnku na małym ogniu, aż masa stanie się odpowiednio gęsta.
7. Dopiero teraz dodaj cukier i podgrzewaj jeszcze 15 minut, cały czas mieszając.
8. Gorące powidła przełóż do wyparzonych słoików na przetwory.

Dżem a konfitura, marmolada a powidła – różnice

Jeśli zabierasz się za domowe przetwory, koniecznie przeczytaj mały poradnik, który pomoże Ci przygotować je jak najlepiej: Jak pasteryzować przetwory? A jeżeli szczególnie lubisz aronię, to zapraszam Cię do zapoznania się z przepisami na aroniowy dżem i konfiturę, które znajdziesz tutaj: Jak zrobić przetwory z aronii na zimę?

A jakie są wasze ulubione przetwory owocowe? Klasyczny dżem czy może marmolada? 😉 I z czym najlepiej Wam smakują? Ze świeżym chlebem i masłem czy z ciepłymi jeszcze naleśnikami?