Każdy prawdziwy kawosz, który nie wyobraża sobie dnia bez filiżanki pysznej, aromatycznej kawy, z pewnością zastanawia się, jaki zaparzacz wybrać. Czy wystarczy mała włoska kawiarka, czy jednak ekspres ciśnieniowy lub przelewowy? Lepsza będzie kawa z kawiarki czy z ekspresu? Tego typu pytań jest z pewnością wiele! A my postaramy się na nie odpowiedzieć.
Spis treści
Obecnie na rynku kawowych akcesoriów znajdziemy przeróżne zaparzacze do kawy. Zarówno te przeznaczone do parzenia kaw w klasyczny sposób, jak i te wykorzystujące metody alternatywne. Jednymi z najczęściej wybieranych zaparzaczy są tradycyjne włoskie kawiarki ciśnieniowe, a także większe ekspresy o rozbudowanych funkcjach. Dostępne są ekspresy ciśnieniowe automatyczne, ale i kolbowe oraz przelewowe. Jeśli zagłębimy się w rodzaje zaparzaczy do kawy, odkryjemy naprawdę wiele możliwości! Ale jak wiadomo, większy wybór, to trudniejsza decyzja. Co zatem wybrać? Lepsza będzie kawiarka czy ekspres? I czym w ogóle różni się kawiarka od ekspresu? Zapraszam do rozważań!
Kawiarka a ekspres
Nie raz już powtarzałam, że jestem wielką miłośniczką kawy, takiej pod różnymi postaciami, zarówno w formie klasycznego espresso, jak i łagodnego cappuccino ze sporą ilością mlecznej piany. Dlatego z wielką przyjemnością podejmę rozważania, co lepiej sprawdzi się w kuchni każdego kawosza. Mała kawiarka czy większy ekspres? Ale zaraz, zaraz… O jaki ekspres do kawy tu właściwie chodzi? Bo w zasadzie „ekspres” to bardzo szerokie pojęcie. Słownik języka polskiego podaje, że jest to „urządzenie elektryczne do szybkiego parzenia kawy”. A więc odpada nam french press, aeropress, dripper i chemex. Ale zostaje:
- ekspres ciśnieniowy automatyczny,
- ekspres ciśnieniowy kolbowy,
- ekspres przelewowy.
Kawiarka to bardzo proste urządzenie, ale daje niesamowite efekty w postaci pysznego, aromatycznego espresso. Wynaleziona w latach 30. ubiegłego wieku, dzisiaj przeżywa prawdziwy renesans. Kawiarek nie zdołały nawet wyprzeć popularne w latach 90. ekspresy przelewowe, a następnie ciśnieniowe. Kawiarka, zwana także kafetierą, kafeterką, makinetką i czajniczkiem moka, składa się z trzech podstawowych części:
- dolnego zbiorniczka na wodę,
- sitka na zmielone ziarna kawy,
- górnego dzbanka na gotowy napar.
Odpowiednio wypełnioną i skręconą kawiarkę stawiamy na kuchence, podgrzewamy, a po paru minutach w górnej części zacznie zbierać się kawowy napar. Umieszczona w dolnym zbiorniku woda, pod wpływem rosnącej temperatury i ciśnienia, jest wyrzucana ku górze. W ten sposób przechodzi przez zmielone ziarna kawy w sitku i zbiera się w postaci espresso w górnym zbiorniku. Espresso z kawiarki ma średnią zawartość kofeiny, skondensowany smak i mocny aromat. Pozbawione jest nadmiernej goryczki. Kafeterka przeznaczona na kuchenkę nie wymaga podłączenia do prądu, dlatego śmiało możemy zabrać ją ze sobą nawet pod namiot! Niezbędny będzie oczywiście mały palnik gazowy. Niewielka i lekka kawiarka nie zajmie dużo miejsca w naszym bagażu, a z pewnością uprzyjemni każdy poranek na łonie natury.
Jakie kafeterki będą najlepsze? Dobrej jakości modele to z pewnością kawiarki Bialetti, włoskiej marki, od której zaczyna się cała historia kafetiery. Warte polecenia są również kawiarki innych włoskich marek, takich jak G.A.T., Forever, Giannini i Pedrini.
- Przeczytaj instrukcję: Parzenie kawy w kawiarce krok po kroku
Kawiarka czy ekspres ciśnieniowy automatyczny?
Zarówno włoska kawiarka, jak i profesjonalny ekspres automatyczny, do parzenia kawy wykorzystują metodę ciśnieniową. Ekspres ciśnieniowy automatyczny to doskonała opcja dla leniwych kawoszy, ponieważ wymaga od nas minimum wkładu. Wystarczy wcisnąć odpowiedni przycisk znajdujący się na urządzeniu. Na zakup dobrej jakości ekspresu, oferującego ciekawe funkcje parzenia, należy przeznaczyć minimum 1500-2000 zł. Choć oczywiście znajdą się i dużo droższe, bardziej zaawansowane modele. Niewątpliwą zaletę tego typu urządzenia jest fakt, że wszystko zrobi za nas. Wciskamy przycisk, a ekspres automatyczny sam mieli kawę, podgrzewa wodę i parzy kawę, wprost do podstawionej filiżanki. Większość nowoczesnych ekspresów ciśnieniowych jest wyposażona także w dyszę spieniającą mleko, a więc idealny dodatek dla miłośników kaw z mleczną pianką. Jedyne, co będziemy musieli od czasu do czasu zrobić, to napełnić pojemnik na ziarna kawy, opróżnić zbiornik na fusy i dolać wody.
Ekspres ciśnieniowy automatyczny to popularne urządzenie do parzenia kawy w domu, ale i w pracy.
Ekspresy ciśnieniowe automatyczne zaparzą klasyczne espresso, a także inne rodzaje kaw na jego bazie – americano, cappuccino czy flat white. Niektóre wyposażone są w funkcję ustawienia mocy naparu, dlatego możemy przygotować mniej lub bardziej intensywną kawę.
Kawiarka czy ekspres kolbowy?
Warto pamiętać, że ekspres kolbowy, zwany ręcznym, to także rodzaj ekspresu ciśnieniowego. Tego typu urządzenia bardzo często wykorzystywane są w kawiarniach i restauracjach, gdzie sprawnie obsługują je wyszkoleni bariści. Oczywiście dostępne są również modele do użytku domowego, jednak nie tak bardzo rozbudowane. Do parzenia pysznej kawy w domu nie będziemy potrzebować aż tylu funkcji. Choć ekspres kolbowy wymaga nieco większego wkładu niż ekspres automatyczny, to prawdziwi kawosze bardzo cenią sobie możliwość parzenia kawy właśnie w taki sposób. Nie da się ukryć, że parzenie aromatycznego naparu w ekspresie kolbowym ma w sobie coś magicznego…
Ekspres kolbowy zbudowany jest z bojlera, czyli pojemnika na wodę z grzałką oraz z kolby z sitkiem na zmielone ziarna kawowca. Niektóre urządzenia posiadają także dyszę do spieniania mleka, ale nie jest to regułą. Jak zaparzyć kawę w takim ekspresie? Najpierw napełniamy bojler przefiltrowaną wodą, zdejmujemy kolbę i wypełniamy sitko zmielonymi ziarnami kawy. Montujemy kolbę w korpusie, podstawiamy filiżankę i włączamy ekspres odpowiednim przyciskiem.
Ekspres ciśnieniowy kolbowy to częsty bywalec kawiarni, choć dostępne są również mniejsze modele do domu.
Ekspresy kolbowe dostępne są już od ok. 300 zł. Znajdą się oczywiście droższe modele, za 500-1000 zł, jednak z pewnością jest to tańsze rozwiązanie niż ekspres automatyczny. Jak smakuje kawa z ekspresu kolbowego? Tak jak powinno smakować klasyczne włoskie espresso – intensywne, esencjonalne, ale bez nadmiernej goryczy. Tak samo jak to parzone w kawiarce i ekspresie automatycznym ma średnią zawartość kofeiny, wyróżnia się dość mocnym smakiem i aromatem.
Kawiarka czy ekspres przelewowy?
I w końcu przyszedł czas na omówienie urządzenia, które urządzeniem ciśnieniowym nie jest. Parzenie kawy w takim ekspresie nie opiera się na metodzie ciśnieniowej, ale na metodzie przelewowej. Zamiast klasycznego włoskiego espresso otrzymamy zatem klasyczną kawę czarną, taką w stylu amerykańskim. Tu różnic można wskazać sporo. Zakup urządzenia przelewowego nie wiąże się z dużymi kosztami, ponieważ takie ekspresy dostępne są już od 100 zł! Choć za lepszej jakości produkty, od renomowanych producentów, zapłacimy nieco więcej, 250-400 zł. To nadal dużo taniej niż ceny profesjonalnych ekspresów ciśnieniowych.
Tradycyjny ekspres przelewowy składa się z korpusu, górnej części z pojemnikiem na wodę, miejscem na filtr oraz zmielone ziarna kawy, a także szklanego dzbanka na zaparzony napar. W lepszej jakości ekspresach montowane są płytki grzewcze pod dzbankiem, dzięki czemu kawa pozostaje ciepła na dłużej.
Ekspres przelewowy pozwoli zaparzyć cały dzbanek kawy z wysoką zawartością kofeiny.
Za jednym razem w ekspresie przelewowym zaparzymy sporą ilość kawy, znacznie więcej niż w ekspresach automatycznych, przeznaczonych na 1-2 filiżanki. Kawa spływa od razu do podstawionego dzbanka zawartego w zestawie. Jak parzyć kawę w takim urządzeniu? Najpierw wlewamy odpowiednią ilość wody, wkładamy papierowy filtr i wsypujemy zmielone ziarna kawy. Zamykamy pokrywę, podstawiamy dzbanek i wciskamy odpowiedni przycisk. Kawa zacznie powoli sączyć się przez filtr, wprost do szklanego dzbanka. Zamiast intensywnego espresso, otrzymamy raczej aromatyczną kawę czarną. Niektóre modele wyposażone zostały w dodatkowe funkcje, takie jak możliwość ustawienia mocy naparu oraz ustawienia czasu, w którym ekspres ma rozpocząć parzenie kawy. Ze względu na większą ilość uzyskanego naparu, proces parzenia trwa dłużej niż w ekspresach ciśnieniowych.
Jak smakuje kawa z ekspresu przelewowego? Nie jest to klasyczne włoskie espresso. To raczej typowa kawa czarna, taka w stylu amerykańskim. Wyróżnia się wysoką zawartością kofeiny i smakiem z wyczuwalną goryczą.
Kawiarka czy ekspres? Porównanie
| Kawiarka | Ekspres automatyczny | Ekspres kolbowy | Ekspres przelewowy |
| metoda ciśnieniowa | metoda ciśnieniowa | metoda ciśnieniowa | metoda przelewowa |
| kawiarka indukcja, na gaz i elektryczna | ekspres elektryczny | ekspres elektryczny | ekspres elektryczny |
| na 1-18 filiżanek espresso | na 1-2 filiżanki kawy | zazwyczaj na 1 filiżankę kawy | na dużą ilość kawy |
| nalewamy wody, wsypujemy zmielone ziarna, skręcamy kawiarkę, podgrzewamy na kuchence, przelewamy do filiżanki | prosta obsługa – podstawiamy filiżankę i wciskamy przycisk | nalewamy wody, montujemy kolbę ze zmieloną kawą, podstawiamy filiżankę, włączamy | nalewamy wody, wkładamy filtr, sypiemy kawę, podstawiamy dzbanek, włączamy |
| dostępne modele ze spieniaczem do mleka | dostępne różne funkcje (spieniane mleka, ustawienie mocy naparu) | niektóre wyposażone w dyszę do spieniania mleka | dodatkowe funkcje, np. utrzymywanie temperatury kawy, ustawienie mocy naparu |
| samodzielne mielenie ziaren | automatyczne mielenie ziaren | samodzielne mielenie ziaren | samodzielne mielenie ziaren |
| myjemy po każdym użyciu | opcja automatycznego czyszczenia, co jakiś czas wyrzucamy fusy | po każdym użyciu myjemy kolbę | po każdym życiu myjemy dzbanek |
| nie zajmuje dużo miejsca | zajmuje sporo miejsca | średni rozmiar | średni rozmiar |
| dobra kawiarka 80-200 zł | dobry ekspres 1500-3000 zł | ceny od 300 zł | ceny od 100 zł, lepsze modele 250-400 zł |
| do espresso | do espresso i kaw mlecznych | do espresso | do kawy czarnej |
| espresso ze średnią zawartością kofeiny, intensywny smak i aromat, bez goryczki | espresso ze średnią zawartością kofeiny, intensywny smak i aromat, bez goryczki | espresso ze średnią zawartością kofeiny, intensywny smak i aromat, bez goryczki | kawa z dużą zawartością kofeiny, wyczuwalna gorycz |
Kawa z kawiarki czy z ekspresu?
Co lepsze? Kawa z kawiarki czy kawa z ekspresu? Ile kawoszy, tyle opinii.
- Jeśli zależy Ci na klasycznym włoskim espresso, na bazie którego przygotujesz inne rodzaje włoskich kaw, takich jak americano, cappuccino, caffe late, a nawet latte macchiato, to zdecyduj się na metodę ciśnieniową.
- Taką metodę ciśnieniową parzenia kawy wykorzystują zarówno małe i proste w obsłudze kawiarki, jak i większe ekspresy automatyczne oraz kolbowe.
- Te pierwsze są tańsze i zajmują mniej miejsca. Te drugie są droższe i większe, ale zazwyczaj oferują więcej funkcji parzenia. Choć i wśród kafeterek znajdziemy kawiarki elektryczne.
- Zwykła kawa czarna z ekspresu przelewowego również ma swój urok. Ten typ naparu będzie się jednak różnił od tych parzonych ciśnieniowo.
Zależy Ci na parzeniu królowej kaw, czyli włoskiego espresso? Na sam początek wystarczy zwykła kawiarka. Większość kafeterek przeznaczona jest do użytkowania na gazie i kuchence elektrycznej. Ale dostępne są również kawiarki na indukcję, doskonale dostosowane do działania na nowoczesnych płytach indukcyjnych. Coraz popularniejsza staje się także elektryczna kawiarka, jeszcze łatwiejsza w użytkowaniu od modeli na kuchenkę. Na bazie tak zaparzonego espresso możesz też przygotować inne rodzaje kaw. Pamiętaj jednak, że w tym przypadku młynek do kawy i spieniacz do mleka należy zakupić oddzielnie. A gdy chcesz mieć te wszystkie udogodnienia w jednym urządzeniu, to zostaje tylko większy i droższy ekspres ciśnieniowy, gdzie wystarczy wcisnąć jeden przycisk, by uzyskać wymarzoną kawę.
